معده درد، یکی از بیماریهای رایجی است که همه ما برای یکبار هم که شده به آن دچار شدهایم. همیشه سؤال این است که باید برای معده درد چه چیزی مصرف کرد؟ یکی از بهترین راهها برای پیشگیری و درمان معده درد، داشتن رژیم غذایی مناسب است.
توجه: مجموعه دکتر موسوی فروش دارو ندارد. تخصص وی تنها عمل های لاغری و اسلیو هست. لطفا تقاضای قرص و دارو نفرمایید. و این مقاله صرفا جهت افزایش اطلاعات عمومی تهیه و نگارش شده است.
برای درد معده، غذاها، میوهها، دمنوشها و داروهایی وجود دارد که هر کدام به نحوی باعث بهبود و کاهش درد آن خواهند شد که ما در ادامه قصد داریم تا آنها را برای شما به اشتراک بگذاریم. پس اگر از درد معده رنج میبرید و یا حتی برای یکبار هم دچار این درد شدهاید تا انتها با ما همراه باشید.
مزیت درمان خانگی معده درد چیست؟
معده درد به علت رژیم غذایی نامناسب یا سبک زندگی نادرست ایجاد میشود. مصرف داروهای شیمیایی در برخی افراد میتواند معده درد را افزایش دهد. اما استفاده از درمان خانگی معده درد با مواد غذایی طبیعی و داروهای گیاهی عارضهای به همراه ندارد. البته ناگفته نماند که این مواد در دسترس هستند و به راحتی تهیه میشوند و قیمت بالایی ندارند.
درمانهای خانگی برای کاهش درد معده
درد معده یکی از ناراحتیهای رایج گوارشی است که تقریباً تمام افراد آن را تجربه کردهاند. متأسفانه برخی افراد بعد از کوچکترین درد معده به سراغ داروها میروند و بدون مشورت با پزشک شروع به دارو خوردن میکنند. اما گاهی اوقات شما میتوانید با درمانهای خانگی برخی علائم درد را کاهش یا از بین ببرید.
انجیر، درمان معده درد
انجیر از آن دسته میوههایی است که برای تغییر PH معده فوقالعاده است. انجیر میوهای قلیایی است که میتواند مهارکننده و کاهشدهنده اسید معده باشد. همچنین انجیر حاوی موادی است که بهعنوان ملین عمل میکنند و با تنظیم حرکات دستگاهی گوارش باعث رفع یبوست میشوند.
از مزایای انجیر میتوان به کاهش سوء هاضمه، تنظیم حرکات روده و رفع یبوست اشاره کرد. افرادی که مبتلا به سوزش معده، سوءهاضمه و رفلاکس معده هستند، میتوانند با مصرف انجیر خشک که چند ساعتی در آب خیس خورده است، مشکل معده را تا حد بسیاری برطرف کنند. دم کردن چای برگ انجیر هم یکی دیگر از روشهای مصرف این دارو است.
شایان به ذکر است که استفاده از انجیر فقط برای کسانی ممنوع است که اسهال دارند.
زنجبیل، درمان معده درد
زنجبیل یکی از درمانهای قطعی معده درد است. زنجبیل حاوی موادی است که میتواند حرکات انقباضی معده را کنترل کند. این امر موجب میشود غذاهایی که موجب سوء هاضمه و معده درد میشوند سریعتر از طریق معده منتقل شوند.
شما میتوانید زنجبیل را به شکلهای مختلفی استفاده کنید. برای مثال میتوانید روزانه کمی زنجبیل تازه بخورید یا پودر آن را داخل غذاها استفاده کنید. استفاده از چای زنجبیل نیز ساده و بسیار کاربردی است. برای تهیهی دمنوش زنجبیل باید کمی زنجبیل را داخل قوری آب جوش بریزید و به مدت نیم ساعت روی حرارت بگذارید تا دم بکشد.
از مزایای زنجبیل میتوان به کنترل سوء هاضمه، کمک به کاهش حالت تهوع و استفراغ در زنان باردار یا کسانی که تحت درمان شیمی درمانی هستند، کاهش التهاب و اسید معده و تحریک و هضم غذا اشاره کرد.
لازم به ذکر است که زیادهروی در مصرف زنجبیل ممکن است عوارض جانبی همچون سوزش سر دل و اسهال را به دنبال داشته باشد. همچنین اگر از داروهای ضدانعقاد خون (مثل وارفارین) استفاده میکنید، قبل از مصرف زنجبیل با پزشک خود مشورت کنید.
آووکادو، درمان معده درد
آووکادو یکی دیگر از میوههای مفید برای درمان درد معده است. این میوه حاوی فیبرهای محلول و غیرمحلول است که مصرف آن موجب بهبود عملکرد دستگاه گوارش میشود. همچنین به دلیل داشتن فیبر و چربیهای سالم، هضم غذا را آسانتر میکند. این میوه حتی میتواند یبوست و اسهال را کاهش دهد.
دارچین، درمان معده درد
دارچین حاوی چندین آنتی اکسیدان همچون اوژنول، سینامالدهید، لینالول و کافور است که موجب هضم سریعتر غذا و کاهش درد و آسیب معده میشود.
از مزایای مصرف دارچین میتوان به کاهش سوزش سر دل، کاهش اسید معده، کاهش سوء هاضمه، کاهش گاز، نفخ، گرفتگی و آروغ زدن اشاره کرد.
شما میتوانید دارچین را در غذا، به صورت دمنوش، در چای مصرف کنید. همچنین میتوانید آن را با کمی عسل و زنجبیل ترکیب و نوش جان کنید.
موز، درمان معده درد
موز یکی دیگر از میوههایی است که در درمان معده درد مؤثر است به ویژه اگر معده درد همراه با تهوع و استفراغ باشد. موز رفلاکس معده به مری را کاهش میدهد و در بهبود درد معده مؤثر است.
موز میتواند کربوهیدراتها، فیبر، پتاسیم و بسیاری از ویتامینها و مواد معدنی دیگر را تامینکند. همچنین موز حاوی پکتین است که در صورت بروز اسهال به تقویت مدفوع کمک میکند و بیمار را در مسیر بهبودی قرار میدهد.
نعنا، درمان معده درد
نعنا حاوی مادهای مؤثر به نام منتول است که برای پاکسازی معده و تقویت آن مؤثر است. از مزایای نعنا میتوان به جلوگیری از اسهال، جلوگیری از استفراغ، کنترل اسپاسمهای عضلانی روده و سوء هاضمه اشاره کرد.
شما میتوانید نعنا را به صورت دمنوش میل کنید. برای این کار باید مقداری نعنا را داخل قوری آب جوش بریزید و آن را دم کنید. انداختن تکهای نبات یا دانهی هل داخل دمنوش نعنا درد معده را کمتر میکند.
همچنین میتوانید برگ نعنا را به صورت تازه در کنار سبزیجات دیگر هم استفاده کنید. علاوه بر این مکیدن آب نبات نعنایی یا همان قرص نعنایی نیز به تسکین درد معده و رفع سوء هاضمه کمک زیادی میکند.
نارگیل، درمان معده درد
نارگیل حاوی پتاسیم، منیزیم، فسفر و منگنز است که میتواند اسید معده را کاهش دهد. از دیگر مزایای نارگیل میتوان به کنترل رفلاکس معده، کاهش سوزش معده، کاهش درد، اسپاسم عضلانی و گرفتگی اشاره کرد.
بابونه، درمان معده درد
مصرف بابونه نیز به عنوان درمان خانگی معده درد میتواند در رفع مشکلات گوارشی مؤثر باشد. بابونه دارای خاصیت ضد التهابی است و به تسکین علائم ناشی از گاستریت (ورم معده)، گاستروانتریت، بیماری رفلاکس معده به مری و سندرم روده تحریکپذیر (IBS) کمک میکند.
این گیاه حاوی ترکیبی به نام پلیفنول است که علائمی مانند سوء هاضمه، استفراغ و دردهای قاعدگی را کاهش میدهد. از مزایای بابونه کاهش التهاب شکم، کاهش دل درد، برطرف کردن گاز معده و رفع نفخ اشاره کرد. شما میتوانید بابونه را بهصورت خشک شده به غذا اضافه کرده یا بهعنوان دمنوش استفاده کنید.
مخلوط آب لیمو و جوش شیرین، درمان معده درد
ترکیب آب لیمو و جوش شیرین میتواند ناراحتیهای گوارشی و درد معده را از بین ببرد. این ترکیب اسید کربنیک تولید میکند که میتواند در کاهش نفخ معده و سوءهاضمه مؤثر باشد.
از دیگر مزایای این ترکیب میتوان به بهبود ترشحات آنزیم کبد و تحرک روده اشاره کرد. همچنین اسیدیته و مواد مغذی موجود در لیمو میتواند به هضم و جذب چربیها و الکل کمک کند و در عین حال اسیدهای صفراوی را خنثی کند و اسیدیته معده را کاهش دهد. بنابراین، برای افراد مبتلا به زخم، رفلاکس و التهاب معده فوقالعاده است.
برای استفاده یک قاشق غذاخوری آب لیمو تازه را با یک قاشق چایخوری جوش شیرین ترکیب کنید و آن را بنوشید. لازم به ذکر است که مصرف بیش از حد جوش شیرین میتواند موجب بروز مشکلاتی مثل تنفس کمعمق یا آهسته و اسپاسم عضلانی شود.
میخک، درمان معده درد
میخک یکی از گیاهان مؤثر برای کاهش درد معده است. مصرف میخک میتواند ترشحات معده را زیاد کند و منجر به کاهش گاز آن شود. این امر میتواند هضم غذا را سریعتر کند و در نهایت، فشار و گرفتگی را کاهش دهد. از دیگر مزایای میخک میتوان به رفع اسهال و استفراغ اشاره کرد.
شما میتوانید میخک پودر شده را با یک قاشق غذاخوری عسل ترکیب کنید و قبل خواب آن را بنوشید. همچنین میتوانید آن را به صورت دمنوش مصرف کنید. برای این کار میتوانید چند عدد میخک را داخل یک لیوان آب جوش بریزید و روی آن به مدت ۱۵ دقیقه یک نعلبکی بگذارید.
عرق بومادران، درمان معده درد
مصرف عرق بومادران یکی از مناسبترین درمانهای خانگی معده درد بعد از غذا خوردن است. گل بومادران دارای فلاونوئیدها، پلی فنول، لاکتون، تان و رزین است که قادر است میزان اسید معده تولید شده را کاهش دهد.
مصرف این عرق بر روی عصب واگ معده تأثیر میگذارد و با کم کردن اسید معده، سوزش سر دل و سوء هاضمه را از بین میبرد.
شما میتوانید علاوه بر عرق بومادران میتوان از برگ تازهی این گیاه به صورت خام در سالاد استفاده کرد. همچنین میتوانید چای بومادران را با افزودن ۱ یا ۲ قاشق غذاخوری برگ یا گل بومادران خشک یا آسیاب شده به آب جوش آماده کنید.
شیرین بیان، درمان معده درد
یکی دیگر از درمانهای خانگی برای درد معده استفاده از شیرین بیان است. ریشه شیرین بیان یک گیاه درمانی عالی برای درمان مشکلات گوارشی مانند سوزش سر دل، سوء هاضمه و ریفلاکس اسید است.
ریشه شیرین بیان حاوی موادی است که به کاهش گاستریت یا التهاب پوشش معده و همچنین التهاب مربوط به زخم معده کمک کند. برای تهیه این دمنوش شیرین بیان میتوانید یک یا ۲ قاشق چایخوری ریشه شیرین بیان را با آب جوش مخلوط کنید.
لازم به ذکر است که مصرف بیش از حد شیرین بیان عوارضی همچون افزایش فشار خون و کاهش سطح پتاسیم در پی دارد. این مشکل به خصوص برای کسانی خطرناک است که فشار خون بالا، بیماری کلیوی یا بیماری قلبی دارند.
زیره، درمان معده درد
زیره یکی دیگر از گیاهان مؤثر در درمان خانگی معده درد است. زیره حاوی مواد فعال است که مصرف آن موجب از بین بردن میکروبهای معده، کاهش سوء هاضمه، اسید معده، گاز معده و کاهش التهاب روده میشود.
شما میتوانید برای استفاده کردن از زیره، از پودر زیره داخل غذاها استفاده کنید یا اینکه دمنوش زیره را تهیه کنید و روزانه به صورت جرعه جرعه از آن بنوشید. حتی میتوانید به صورت روزانه از عرق زیره هم استفاده کنید.
سیر، درمان معده درد
سیر یکی از مؤثرترین داروهای گیاهی است که میتواند از بروز سرطان معده و ناراحتیهای معده جلوگیری میکند. البته سیر برای درمان بیماریهای مختلفی همچون کلسترول و چربی و فشار خون مورد استفاده قرار میگیرد.
در برخی افراد، مصرف سیر ممکن است درد معده راتشدید کند، پس اگر مصرف سیر درد معده شما را تشدید میکند دیگر از آن استفاده نکنید.
ریحان، درمان معده درد
ریحان یکی از گیاهان دارویی است که حاوی موادی است که مصرف آن موجب کاهش گاز، افزایش اشتها، تسکین گرفتگی و بهبود کلی هضم غذا میشود. همچنین اوژنول موجود در ریحان به کاهش میزان اسید معده کمک میکند و اسید لینولئیک موجود در ریحان خاصیت ضد التهابی دارد که قادر است ناراحتی معده را از بین ببرد.
شما میتوانید به عنوان یک درمان خانگی درد معده، از عرق ریحان، ریحان خشک شده داخل غذاها استفاده کنید. حتی میتوانید آن را به صورت دمنوش تهیه کنید و نوش جان کنید.
آب آلوئهورا، درمان معده درد
آب آلوئه ورا یکی دیگر از درمانهای خانگی معده درد است. مواد موجود در آب آلوئهورا ممکن است به کاهش اسید اضافی معده، تقویت حرکات روده، دفع سموم، بهبود هضم پروتئین، ارتقاء تعادل باکتریهای گوارشی و کاهش التهاب معده کمک کند.
البته ناگفته نماند که مصرف آلوئهورا ممکن است باعث کرامپ و درد شکم شود و برای تأیید اثرات آن به تحقیقات بیشتری نیاز است.
همچنین آلوئه ورا دارای خواص ضد التهابی و آرام بخشی است و ممکن است به کاهش علائم سندرم روده تحریکپذیر و کولیت کمک کند. این نوشیدنی میتواند علائمی همچون علائم سوزش معده و سردل، نفخ و آروغ زدن، تهوع و استفراغ تسکین دهد.
برنج، درمان معده درد
مصرف برنج ساده ممکن است برای کسانی که به دلیل سندرم روده تحریکپذیر دچار درد معده هستند، مفید باشد. زیرا میتواند به مدفوع حجم مناسب دهد و مانع از جذب مایعاتی که ممکن است حاوی سموم باشند میشود.
همچنین برنج دارای سطح بالایی از منیزیم و پتاسیم است که به کاهش درد و گرفتگی عضلات معده کمک میکند. جالب است بدانید که حتی آب برنج نیز میتواند برای درد معده مفید باشد. زیرا وقتی برنج با آب پخته میشود و جوش میآید ترکیباتی رو میسازند و آزاد میکنند که داخل معده قرار میگیرند و باعث کاهش درد شکم و یا حتی زخم معده میشوند.
عسل، درمان معده درد
از دیگر درمان خانگی معده درد میتوان به عسل اشاره کرد. با تحقیقات انجام شده متوجه شدهاند که عسل با جذب آب به داخل مدفوع و اصلاح ترکیب باکتریهای مفید در روده به رفع یبوست که یکی از دلایل معده درد است، کمک میکند. همچنین عسل غشای مخاطی مری را میپوشاند و التهاب ناشی از رفلاکس اسید را کاهش میدهد. البته ناگفته نماند که برای اثبات این ادعاها به مطالعات بیشتری نیاز است.
شما میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید.
روش اول: ترکیب عسل و دارچین
یک قاشق چایخوری از عسل و دارچین را با هم ترکیب کنید و قبل از هر وعدهی غذایی بخورید. این کار باعث کم شدن اسید معده و درمان سوءهاضمه میشود.
روش دوم: ترکیب عسل و آب جوش
یک قاشق چایخوری عسل را داخل یک لیوان آب جوش یا چای داغ بریزید و قبل از غذا بنوشید این کار موجب کاهش اسیدیتهی معده شده و از رفلاکس معده جلوگیری میکند. به همین دلیل درمان با عسل به کسانی که اغلب اوقات ترش کردن معده را تجربه میکنند توصیه میشود.
سیراب شیردان، درمان معده درد
مصرف سیرابی و شیردان پخته شده گوسفند کمک زیادی به رفع التهاب و زخم معده میکند. البته لازم به ذکر است که برای به کار بردن این روش باید بهمدت ۴۰ روز، هر روز به اندازه یک پیاله از این ترکیب استفاده کنید. دراینصورت تأثیر عجیب این ماده غذایی بر درمان معده را خواهید دید.
نعناع فلفلی، درمان معده درد
نعناع فلفلی نیز میتواند برای تسکین درد معده بسیار مفید باشد. این گیاه حاوی ترکیبات فعال منتول و متیل سالیسیلات است که هر ۲ دارای اثرات ضد اسپاسم هستند و ناراحتی معده، حالت تهوع و کرامپ را برطرف میکنند. همچنین این گیاه به صفرا کمک میکند که بهراحتی در دستگاهی گوارش حرکت کند و به غذا اجازه میدهد که سریعتر تجزیه شود. درنتیجه، برای افراد مبتلا به سندرم رودهی تحریکپذیر که از یبوست و معده درد رنج میبرند مفید است.
لازم به ذکر است که این گیاه برای کسانی که از بیماری رفلاکس معده به مری یا سوزش سر دل رنج میبرند، مناسب نیست.
رازیانه، درمان معده درد
از دیگر درمانهای خانگی میتوان به مصرف رازیانه اشاره کرد. از مزایای این داروی گیاهی میتوان به تسکین درد شکم، هضم آسان، کاهش گاز معده و ورم معده اشاره کرد.
این دانه را هم خالی میتوانید بجوید و هم آن را با چای بنوشید. البته دمنوش رازیانه نیز برای درمان خوب عمل میکند و سو هاضمه را بهبود میبخشد.
سرکهی سیب، درمان معده درد
بر اساس شواهد سرکهی سیب میتواند معده درد مرتبط با گاستریت مزمن (التهاب مزمن معده) را درمان کند. سرکه سیب حاوی پروبیوتیکهایی است که به کاهش نفخ، معده درد و رفلاکس ناشی از عفونت هلیکوباکتر پیلوری کمک میکند.
به هیچ عنوان سرکه را خالی ننوشید حتماً آن را با آب رقیق کنید و سپس آن را بنوشید.
جوش شیرین، درمان معده درد
یکی دیگر از درمانهای خانگی جوش شیرین است که میتواند با کاهش اسیدیته معده به تسکین سوزش معده و سوء هاضمه کمک کند. البته ناگفته نماند که مصرف بیش از حد جوش شیرین ممکن است منجر به تنفس کم عمق یا آهسته، انقباض عضلانی، اسپاسم عضلانی، اسهال، استفراغ و تحریکپذیری شود.
آویشن، درمان درد معده
آویشن نیز میتوان به رفع درد معده کمک کند. شما میتوانید از آویشن برای تهیه دمنوش یا همراه با چای خود استفاده کنید.
روشهای عملی مؤثر برای رفع معده درد
شما میتوانید با انجام برخی کارها در طول روز از بروز معده درد جلوگیری کنید. در این بخش ما این کارها را برای شما به اشتراک میگذاریم.
نوشیدن آب
نوشیدن آب یکی از ضروریترین کارهایی است که باید در طول روز انجام دهید. بدن برای هضم و جذب مؤثر مواد مغذی از غذاها و نوشیدنیها به آب نیاز دارد. کم آبی هضم غذا را دشوارتر میکند که این امر احتمال ناراحتی معده را افزایش میدهد.
کسانی که مشکلات گوارشی دارند باید بدنشان هیدراته بماند، مخصوصا کسانی که علائمی همچون اسهال و استفراغ دارند، زیرا استفراغ و اسهال میتواند خیلی سریع منجر به کم آبی بدن شود.
ذکر این نکته ضروری است که میزان نیاز کودکان کمتر از بزرگسالان است:
کودکان ۱ تا ۳ ساله: ۴ لیوان آب در روز
کودکان ۴ تا ۸ ساله: ۵ لیوان آب در روز
کودکان ۸ ساله و بزرگتر: ۷ تا ۸ لیوان آب در روز
استفاده از کمپرس گرم و پد حرارتی
گرما یک راه ساده، ولی خیلی مؤثر در درمان شکم درد است. شما میتوانید برای درمان معده درد شدید از کمپرس گرم استفاده کنید. این امر باعث میشود که در اثر گرما جریان خون در معده بیشتر شود و رگهای خونی منبسط شوند و در نتیجه درد کاهش یابد.
هنگام معده درد بهتر است دوش آب گرم بگیرید یا اینکه یک کیسهی آب گرم یا حولهی داغ را به مدت ۲۰ دقیقه روی معده قرار دهید.
استفاده از پد حرارتی نیز یکی دیگر از راهکارها برای تسکین درد معده است. پد حرارتی با شل کردن عضلات معده، درد را تسکین دهد. پد حرارتی برای افراد مبتلا به سندرم رودهی تحریکپذیر هم مفید است و به کاهش اسپاسم و کرامپ عضلانی کمک میکند.
پرهیز از سیگار کشیدن
برای جلوگیری از معده درد، سیگار کشیدن را ترک کنید. سیگار کشیدن میتواند گلو را تحریک کند و احتمال ناراحتی معده را افزایش دهد. افرادی که مبتلا به زخم معده هستند، کشیدن سیگار در این افراد میتواند بافت حساسی را که قبلاً در اثر تماس اسیدهای معده آسیب دیده است را تحریک کند.
همچنین استعمال دخانیات ممکن است به سوء هاضمه و سایر بیماریهای گوارشی مانند بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) منجر شود و خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد.
پرهیز از نوشیدن الکل
الکل در بدن به سختی هضم میشود و میتواند به کبد و پوشش معده آسیب برساند. افراد مبتلا به انواع ناراحتی معده (زخم معده، گاستریت و رفلاکس) باید تا زمان بهبودی کامل از نوشیدن الکل خودداری کنند.
پرهیز از دراز کشیدن بعد از خوردن غذا
بهتر است بلافاصله بعد از خوردن دراز نکشید. وقتی بلافاصله بعد از خوردن غذا دراز میکشید، اسید معده به سمت مری برمیگردد و باعث سوء هاضمه و سوزش سر دل میشود. از اینرو، توصیه میشود برای چند ساعت از دراز کشیدن یا خوابیدن خودداری کنید.
اگر هم به دراز کشیدن نیاز دارید باید سر، گردن و قسمت بالایی سینه خود را کمی بالاتر از بالش نگه دارید (در حالت ایدهآل با زاویه ۳۰ درجه). خانمهای باردار نیز به خاطر فشار جنین به معده، دچار معده درد میشوند که آنها نیز میتوانند به این صورت دراز بکشند تا معده درد آنها رفع شود.
پرهیز از مصرف غذاهای سخت هضم
بعضی از غذاها به سختی هضم میشوند و ممکن است باعث درد یا ناراحتی معده شوند. کسی که مدام درد معده دارد باید از غذاهای سرخ شده یا چرب، غذاهای غنی شده، غذاهای فرآوری شده، اسیدی یا ادویهدار و بعضی از میوهها مانند هندوانه پرهیز کند زیرا میتواند خطر ابتلا به سوء هاضمه را افزایش دهد. اجتناب از این مواد غذایی ممکن است به تسکین معده و کاهش ناراحتی و درد معده کمک کند.
از رژیم غذایی BRAT پیروی کنید
رژیم غذایی BRAT از چهار مادهی غذایی شامل موز، برنج، سس سیب و نان تست تشکیل شده است. شایان به ذکر است که این غذاها فشار کمی به دستگاهی گوارش وارد میکنند و باعث تحریک گلو، معده و روده نمیشوند میتوانند به رفع مشکلات گوارشی کمک کنند.
در اکثر مواقع پزشکان این رژیم غذایی را به افراد مبتلا به اسهال توصیه میکنند. از مزایای این رژیم برای افرادی که دچار اسهال هستند، میتوان به سفت شدن مدفوع، کاهش اسهال، کمک به درمان گرفتگی عضلات معده اشاره کرد.
لازم به ذکر است که از رژیم BRAT میتوان برای مدت زمان کوتاهی بهعنوان درمان خانگی شکم درد بچهها و بزرگسالان استفاده کرد. اما اگر برای طولانیمدت از آن پیروی کنید، ممکن است به کمبود مواد مغذی مبتلا شوید.
دیگر مواردی که میتوانند در بهبود درد معده کمک کنند عبارتند از:
- مصرف مواد غذایی غنی از فیبر، مانند میوه و سبزیجات
- مصرف ماهی و فرآوردههای لبنی کم چرب
- استفاده از روغنهای سالم، مانند روغن زیتون و آفتابگردان
- مصرف غذاهایی که به عنوان محافظ معده شناخته میشوند، مانند شیر، برنج، آرد و سیب زمینی
- از مصرف غذاهایی که میتوانند موجب تحریک معده شوند، مثل قهوه، چای، آبغوره، نوشابه، سوسیس و کالباس و همچنین، از مصرف غذاهای حاوی چربی و نمک بیش از حد نیز باید پرهیز کنید.
- مصرف کمتر غذاهای چرب یا فرآوری شده
- شناسایی عدم تحمل غذایی و آلرژی
- کاهش استرس در صورت امکان
- شرکت در ورزش منظم
درمان معده درد خیلی شدید با دارو، تحت نظر پزشک متخصص
گاهی مشکلات گوارشی همچون معده نشاندهنده یک مشکل جدی هستند. که شما با مراجعه به پزشک میتوانید آن را درمان کنید. اگر مبتلا به اختلالات گوارشی و بیماری خاصی در معده باشید، پزشک با تجویز برخی داروها بیماری شما را درمان خواهد کرد.
همانطور که میدانید داروها و قرصهای بسیاری برای درمان درد معده و مشکلات گوارشی در داروخانهها عرضه میشود. اینکه کدام قرص یا شربت برای درمان معده درد ما مناسب است را باید متخصص گوارش تشخیص دهد. بنابراین از مصرف این داروها بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.
معرفی انواع قرص معده درد
به طور کلی، از انواع قرص در معده میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
قرص امپرازول (Omeprazole)
امپرازول متعلق به دستهای از داروهای شناخته شده بهعنوان مهارکنندههای پمپ پروتون (PPIs) است. امپرازول با کاهش میزان اسید معده علائمی مانند سوزش سر دل، مشکل در بلع و سرفه مداوم را تسکین میدهد.
کسانی که مشکلات نظیر التهاب معده، التهاب و زخم گلو و مری، ورم معده، زخم معده و اثنی عشر و رفلاکس معده را داشتـه باشند میتوانند از قرص امپرازول برای رفع مشکل خود کمک بگیرند. همچنین افراد میتوانند قبل از عمل برای کاهش خطر پنومونی از این قرص استفاده کنند.
از عوارض احتمالی این دارو میتوان به سردرد، حالت تهوع، اسهال، کدر شدن ادرار، خستگی یا ضعف، واکنشهای پوستی و به ندرت در شرایط خاص شکستگی لگن، ستون فقرات یا مچ دست اشاره کرد. این قرص را باید بهصورت ناشتا و نیم ساعت پیش از مصرف اولین وعده غذایی مصرف کنید.
قرص رانیتیدین (Ranitidine)
رانیتیدین جزء داروهای مسدودکننده گیرندههای هیستامین است. این دارو برای درمان زخم معده، معده عصبی و رفلاکس یا سوزش سر دل تجویز میشد. البته اخیراً از طرف سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) تولید و مصرف آن در سرتاسر جهان ممنوع شده است. زیرا خواص سرطانی بودن مواد تشکیلدهنده آن ثابت شده است.
مادهای به نام ان-نیتروسودیم تیلامین (N-Nitrosodimethylamine) یا ان دیام اِی (NDMA) در داروی رانیتیدین به میزان بسیار کمی وجود دارد. ان دیام ای مادهای به احتمال زیاد سرطانزا است. البته مقادیر کم ان دیام ای سرطانزا نیستند، اما مصرف دائمی مقادیر بیشتری از آن ممکن است موجب افزایش میزان سرطان در انسان شود.
قرص فاموتیدین (Famotidine)
فاموتیدین یکی از پرمصرفترین داروها برای درمان مشکلات گوارشی است. این قرض عضو دستهای از داروها به نام مسدودکنندههای گیرندههای هیستامین (H2) یا داروهای کاهنده اسید معده است. فاموتیدین دارویی برای درمان زخم فعال و خوشخیم معده، زخم فعال دوازدهه، بیماری رفلاکس معده به مری و تولید بیش از حد اسید توسط معده است.
فاموتیدین علاوه بر قرص به شکل شربت نیز برای معده درد تجویز میشود. بهترین زمان مصرف این قرص، یکبار در روز و پیش از خواب است. از عوارض جانبی فاموتیدین میتوان به سرگیجه، اسهال، کمبود انرژی، درد عضلانی اشاره کرد.
قرص دومپریدون (Domperidone)
این دارو که با عنوان تجاری موتیدون نیز شناخته شده است، جز آنتاگونیستهای گیرنده دوپامین محسوب میشود. دومپریدون دارویی است که معمولاً برای تسکین درد معده، درمان تهوع و استفراغ استفاده میشود. این قرص انقباضات معده و روده را افزایش میدهد و به تسریع حرکت غذا در دستگاه گوارش کمک میکند.
عوارض جانبی ناشی از دومپریدون شامل احساس اضطراب، احساس خوابآلودگی یا ضعف، سردرد، اسهال، تورم یا حساسیت پستان، تغییرات قاعدگی، تولید غیرمعمول شیر مادر و دانههای پوستی همراه با خارش، تورم دستها، پاها، حرکات نامنظم چشم، ضربان غیرعادی قلب و خشکی دهان است. این دارو باید نیم ساعت قبل از غذا همراه با یک لیوان آب مصرف شود.
قرص رابپرازول (Rabeprazole)
رابپرازول جز داروهای مهارکنندههای پمپ پروتون دیواره پوششی معده محسوب میشود. این دارو میتواند موجب کاهش ترشح اسید معده برای تسکین یا درمان رفلاکس اسید معده به مری و عوارض گوارشی داروهای دیگر شود. همچنین ممکن است پزشک این قرص را به همراه آنتیبیوتیکهایی همچون آموکسیسیلین، کلاریترومایسین برای درمان زخمهای مرتبط با عفونتهای ناشی از باکتری هلیکوباکترپیلوری بهعنوان قرص برای عفونت معده تجویز کند.
از عوارض جانبی این قرص میتوان به توهم، سرگیجه، بیقراری، افسردگی، تنگی نفس، تورم لب، راش پوستی و مشکلات گوارشی مانند اسهال و حالت تهوع اشاره کرد. لازم به ذکر است که رابپرازول فقط با نسخه پزشک در دسترس است. این قرص را باید یک ساعت قبل از صبحانه استفاده کنید.
قرص سیزاپراید (Cisapride)
از آنجاییکه بیماران مبتلا به دیابت، اسکلروز سیستمیک و نوروپاتی اتونومیک، در اثر اختلال در سیستم عصبی و تأخیر در تخلیه معده با مشکلاتی مانند رفلاکس اسید معده به مری و سوزش سر دل، سوءهاضمه یا دیسپپسی، بیاشتهایی و پس زدن غذا دستوپنجه نرم میکنند، معمولاً پزشکان قرص سیزاپراید را برای آنها تجویز میکنند. در واقع میتواند باعث افزایش حرکات معده شود.
فروش این دارو بدون نسخه پزشک ممنوع است. به هیچ عنوان این دارو را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید. از عوارض جانبی احتمالی آن میتوان به نفخ و افزایش خروج گاز روده، یبوست، اسهال، حالت تهوع، سردرد، آبریزش بینی، درد شکمی و تشنج اشاره کرد. این دارو باید برای ۴ بار در روز، حداقل ۱۵ دقیقه قبل از خوردن غذا و هنگام خواب مصرف شود.
قرص پنتوپرازول (Pentoprazole)
پنتوپرازول به دستهای از داروها به نام مهارکنندههای پمپ پروتون تعلق دارد. از عملکرد این دسته از داروها میتوان به مسدود سلولهای پمپاژ اسید در معده، کاهش مقدار اسید معده و کمک به کاهش علائم مربوط به شرایطی مانند ترش کردن معده اشاره کرد.
این قرص برای درمان بیماریهایی همچون درمان رفلاکس اسید معده، درمان سندروم زولینگر الیسون (تشکیل تومور در پانکراس)، پیشگیری از زخم معده، پیشگیری از سرطان مری تجویز میشود.
این قرص به سه شکل دارویی در بازار عرضه میشود. قرص خوراکی، برای کاهش میزان اسید معده در بزرگسالان تجویز میشود. سوسپانسیون خوراکی مایع، بیشتر در کودکان برای درمان ترش کردن استفاده میشود و آمپول داخل وریدی IV که به داخل رگ تزریق میشود و از این طریق روی اسید معده تأثیر میگذارد.
از عوارض جانبی پنتوپرازول میتوان به سردرد، میگرن، اسهال، دلدرد، باد شکم، سرگیجه، درد مفاصل، حالت تهوع و استفراغ اشاره کرد. همچنین در صورت استفاده مداوم و طولانی باعث پوکی استخوان و شکستگی استخوان میشود. این قرص باید قبل از صبحانه بهصورت ناشتا مصرف شود.
قرص بیسموت ساب سیترات (Bismuth Sub-citrate)
بیسموت ساب سیترات برای درمان مشکلات گوارشی مانند زخم معده، عفونتهای گوارشی و جلوگیری از اسهال مسافرتی تجویز میشود. همچنین دکتر این دارو را به صورت ترکیبی با دو آنتی بیوتیک از جمله مترونیدازول و آموکسی سیلین نیز برای از بین بردن عفونت معده ناشی از هلیکوباکترپیلوری تجویز میکند.
از عوارض این قرص میتوان به تیره شدن زبان، خشکی دهان، عصبی شدن و سیاه شدن رنگ مدفوع اشاره کرد. این دارو فقط با تجویز پزشک در دسترس است.
قرص دی سیکلومین (Dicyclomine)
دی سیکلومین متعلق به دستهای از داروهای شناخته شده به نام آنتی کولینرژیک/ضد اسپاسم است و برای درمان نوع خاصی از مشکلات رودهای به نام سندرم روده تحریکپذیر استفاده میشود.
مصرف این قرص به کاهش علائم گرفتگی معده و روده کمک میکند. از عوارض جانبی این قرص میتوان به خوابآلودگی، خشکی دهان، سرگیجه، حالت تهوع، تاری دید و ضعف اشاره کرد.
قرص سایتوتک (CYTOTEC)
این قرص به عنوان ژنریک میزوپروستول (Misoprostol) نیز شناخته شده است و معمولاً برای پیشگیری از بروز یا گسترش زخم معده در بیمارانی که از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (مانند آسپرین) برای مدت طولانی استفاده میکنند، تجویز میشود. این قرص با کاهش دادن میزان تماس اسید با مخاط معده، از معده محافظت میکند. همچنین به کاهش خطر عوارض زخم مانند خونریزی کمک میکند.
باید اضافه کنیم که این دارو در ترکیب با داروی دیگری همچون میفپریستون برای پایاندادن به بارداری (سقط جنین) استفاده میشود. ناگفته نماند که امروزه این دارو بیشتر توسط متخصصین زنان و زایمان و به هدف سقط جنین استفاده میشود و کاربرد اصلی آن یعنی بهعنوان قرص زخم معده کمرنگتر شده است.
در صورت بروز هر یک از اثرات جانبی همچون
- واکنش آلرژیک مانند دانهدانه شدن پوست، کهیر، سرخی، تورم، پوستهپوسته شدن
- ایجاد شدن تغییرات غیر معمول در صدا
- ناراحتی و گرفتگی معده
- احساس تنگی در قفسه سینه یا گلو
- شکم درد شدید
- مشکل در تنفس و تکلم
- اسهال به پزشک مراجعه نمایید.
قرص سایمتیدین Cimetidine
سایمتیدین دارویی است که بهعنوان کاهنده اسید معده استفاده میشود. این دارو برای جلوگیری و یا درمان سوزش معده و ترش کردن معده و زخم معده تجویز میشود. این دارو به صورت قرص، شربت و تزریقی در بازار موجود است.
از عوارض این دارو میتوان به سردرد، سرگیجه، خواب آلودگی و اسهال اشاره کرد. همچنین با عوارضی همچون تغییرات خلقی یا روانی (مانند بیقراری، گیجی، افسردگی، توهم، ضربان قلب تند، آهسته یا نامنظم، کبودی یا خونریزی آسان، درد عضلات یا مفاصل، درد در هنگام بلع، تهوع یا استفراغ مداوم، استفراغی که شبیه تفاله قهوه است، درد شدید معده یا شکم، زردی چشم یا پوست، سرفه همراه با مخاط خونی، ادرار تیره، مدفوع خونی یا قیری، علائم عفونت (مانند تب، گلودرد مداوم، سرفه، مشکلات تنفسی، علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار)، مشکل در ادرار کردن، تورم یا درد سینه در مردان و کاهش توانایی جنسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
قرص مترونیدازول Metronidazole
مترونیدازول یک داروی آنتیبیوتیک برای باکتریهای بیهوازی و یک ضد انگل میباشد. از این دارو به تنهایی یا در کنار سایر آنتیبیوتیکها برای درمان عفونتهای باکتریایی واژن، معده، کبد، ریه، التهاب قلب تجویز میگردد. همچنین از این دارو به عنوان پیشگیری از عفونت پیش از جراحیهای تناسلی و شکمی استفاده میشود.
از عوارض احتمالی قرص مترونیدازول میتوان به سرگیجه، از دستدادن اشتها، اسهال، خارش، خشکی واژن و یبوست اشاره کرد.
قرص کلیدینیوم سی Clidinium c
کلیدینیوم سی دارویی است که از ترکیب کلردیازپوکساید و کلیدینیوم بروماید تشکیل شده است. این دارو برای درمان زخم معده، سندرم روده تحریکپذیر و ورم معده استفاده میگردد. همچنین مصرف این دارو به شکمدرد، گرفتگی شکم و اختلالات روانی مربوط به شکم کمک میکند.
از عوارض این محصول میتوان خواب آلودگی، ضعف، تاری دید و خشکی دهان را نام برد.
قرص دایمتیکون Dimethicone
قرص دایمتیکون از جمله داروهای گوارشی است که در درمان و نفخ شکمی تجویز میگردد. از کاربردهای دایمتیکون میتوان به کمکردن فشارهای رودهای، سوء هاضمه و گاز در دستگاه گوارش اشاره کرد. همچنین به کاهش درد معده و شکم که ناشی از تشکیل گاز است کمک میکند. این دارو با کاهش کشش سطحی حبابهای گاز و تسهیل در آزاد کردن گاز عمل میکند و به کاهش درد شکم که ناشی از تشکیل گاز است نیز کمک میکند.
عوارض شایع قرص دایمتیکون شامل حالت تهوع، اسهال و استفراغ است. البته این عوارض زود از بین میروند و جای نگرانی نیست.
قرص لانسوپرازول Lansoprazole
لانسوپرازول دارویی است که اسید معده را کاهش میدهد. اثربخشی آن مشابه سایر بازدارندههای پمپ پروتون است. از این دارو برای درمان بیماری رفلاکس معده به مری یا همان ترش کردن معده (GERD)، زخمهای معده، عفونت ایجاد شده توسط باکتریهای خاص در معده، التهاب مری و سندرم زولینگر – الیسون استفاده میشود. همچنین از این دارو برای پیشگیری زخم معده در بیمارانی که داروهایی به نام داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مصرف میکنند، استفاده میشود.
از عوارض شایع کپسول لانزو که بسیار هم نادر است، میتوان به احساس سرگیجه یا خستگی، بثورات پوستی خارشی، باد گاز معده یا روده، خشکی دهان یا گلو، اسهال یا استفراغ، حالت تهوع، یبوست، سردرد اشاره کرد.
کپسول آموکسیسیلین (Amoxicillin)
آموکسیسیلین متعلق به گروهی از داروهاست که بهعنوان آنتیبیوتیکهای پنیسیلین شناخته میشوند. با ازبینبردن باکتریها و جلوگیری از رشد آنها عمل میکند.
آموکسیسیلین برای درمان عفونتهای باکتریایی در قسمتهای مختلف بدن از جمله معده استفاده میشود. این دارو در ترکیب با سایر داروها (بهعنوانمثال کلاریترومایسین و لانزوپرازول) برای درمان عفونت هلیکوباکترپیلوری و زخم معده استفاده میشود.
شربت معده آلومینیوم امجیاس
بهترین شربت برای معده درد، شربت معده آلومینیوم امجیاس است. این شربت نوعی ضد اسید حاوی آلومینیوم است که برای درمان سوزش معده، سوء هاضمه و ناراحتی معده استفاده میشود.
شربت معده گاویسکون
شربت معده گاویسکون، از دیگر داروهایی است که به منظور کاهش تحریکات گوارشی مثل سوزش و رفلاکس تجویز میشود. این شربت اسید معده را خنثی میکند و باعث آرامش و تسکین درد معده میشود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
ناراحتی معده و سوء هاضمه عارضهی خطرناک و نگرانکنندهای نیست و معمولاً بعد از چند ساعت از بین میرود. همچنین در اکثر موارد، درد معده بعد از چند ساعت و با درمانهای خانگی، از بین میرود. اما درصورتیکه موارد زیر را مشاهده کردید حتماً به پزشک مراجعه کنید.
- استفراغ یا اسهال غیر قابل کنترل
- کاهش وزن ناخواسته
- مشکلات معده به صورت مکرر یا مداوم وجود داشته باشد
- مشکلی در بلعیدن
- تودهای در شکم یا معده
- یبوست مزمن
- تب
- مدفوع یا استفراغ خونی
- سرگیجه یا سبکی سر
- احساس درد در بازو
- احساس درد در هنگام دفع ادرار
- مشکل در تنفس
- ازدستدادن اشتها.
و در نهایت
هدف تیم معرفی قرصها و درمانهای خانگی معده درد بوده، امیدواریم که این مطالب برای شما مفید بوده باشد. معده درد یک بیماری ناخوشایند اما رایج است که همهی افراد در طول زندگی خود آن را تجربه میکنند. البته در بیشتر موارد میتوان با درمان خانگی معده درد را برطرف کرد. همچنین قرصها و داروهای زیادی در بازار برای درمان معده درد وجود دارد. اما نباید بدون تجویز پزشک نسبت به مصرف آنها اقدام کرد.
شایان به ذکر است که اگر معده درد با علائمی همچون مدفوع خونی، استفراغ شدید یا مشکلات تنفسی همراه باشد، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
در صورتی که نیاز به گرفتن مشاوره درباره عمل اسلیو معده دارید فرم زیر را پر کنید. همچنین میتوانید از طریق شماره های زیر با ما در ارتباط باشید.